theo ploeg @ cut-up on Sun, 31 Jan 2010 15:26:28 +0100 (CET)


[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]

Re: [Nettime-nl] Hoge en lage cultuur revisited + de iPad discussie + Ubuntu/Canonical (!) 

Nettimers,
Goed dat er weer eens een discussie wordt gevoerd op de lijst. zeker als ie van groot belang is. Inmiddels zij er al diverse parallellen getrokken tussen verschillende hedendaagse ontwikkelingen.
Of het nu om media, kunst, populaire cultuur of politiek gaat: overal wordt geworsteld met massaliteit, intimiteit, oppervlakkigheid en hoe om te gaan met 'inhoud'. wat dat laatste dan ook moge zijn. de 'elite' is duidelijk op zoek naar haar rol. Grappig is ook hoe Merijn Oudenampsen kritiek levert op de definitie van politiek in het essay van Jonas Staal, maar zelf ook blijft hangen in oude definities. Dat is niet de manier om te begrijpen wat er aan de hand is en daar eventueel iets aan te doen. De huidige situatie indelen in hokjes die in een andere situatie zijn ontwikkeld levert nooit iets zinvols op.
Dat betekent overigens niet dat er niet te leren valt uit de geschiedenis. Die leert dat het proces waarin we momenteel zitten al zeker sinds de jaren zestig bezig is. Wat dat betreft is het boek The World Is Flat van Thomas L. Friedman interessant leesvoer. Goed, er valt genoeg op de inhoud aan te merken, Friedman heeft wel goed door dat de ontwikkelingen in onze maatschappij niet komen door technologie, door het internet. Nee, de ontwikkelingen zitten in het wezen van onze postindustriële maatschappij.
McLuhan - die ik ook noem in mijn artikel over de iPad - had het al over het wegvallen van hiërarchie. om diverse reden zag hij dat wel zitten. Ik denk dat dat ongeveer dezelfde zijn die Eric Kluitenberg ertoe brengt te geloven in een maatschappij waarin iedereen zinvol creatief bezig is. Adorno en Marcuse waren beduidend minder positief over dezelfde ontwikkeling (die ook zij reeds vroeg voorspelden). Het platter worden van de wereld zou ervoor zorgen dat er steeds minder behoefte zou komen om met elkaar in debat te treden, meningen met elkaar te delen. de mening - de inhoud, zo je wilt - zou immers samensmelten met de vorm en daardoor een commercieel product worden. En wanneer mening, ideologie een product is geworden dan doet de mening an sich er eigenlijk niet meer toe. De markt bepaalt de waarde van iets immers op basis van andere uitgangspunten.
Los van het verschil in benadering kregen McLuhan en de Frankfurters wel gelijk. we leven momenteel in een wereld die gedomineerd wordt door geld. of het nu gaat om kunst, om pop, om politiek, om media, om ideologie. alles is in de eerste plaats markt. alles wat buiten de markt om bestaat, lijkt eigenlijk niet te bestaan, want er is geen representatie van de algemene leefwereld. Daarin herken ik de Eucalyptus van Patrice. discussies over hogere en lagere cultuur zijn daarmee zinloos geworden, omdat er simpelweg geen hogere en lagere cultuur meer bestaan in de door de markt gedomineerde wereld. de enige waarde is de mate waarin een product bijdraagt aan de status quo van het systeem, de voor iedereen onzichtbare structuur van waarden en normen die ons ideologisch voedt.
In die nieuwe werkelijkheid is eigenlijk iedereen slachtoffer. De vroegere elite heeft echter 'zichtbaar' meer te lijden: ze heeft immers door dat haar rol is uitgespeeld. Voor de 'gemiddelde' mens ligt dat anders. Hij of zij voelt zich meer dan ooit meester over het leven, kan zelf op zoek gaan informatie en is zo in staat een eigen mening te construeren. En om zelfstandig lekker creatief bezig te zijn. Die vrijheid is in hoge mate een valse, want - zoals Zizek dat zo mooi stelt - de keuze is een eenvoudige: voor het kapitalisme of er tegen. Dat laatste is geen keuze, want de consequenties zijn enorm (uitsluiting) en zijn niet eens te dragen (wat te doen? hoe te onttrekken, dat is onmogelijk).
Internet is in die context een technisch middel dat deze eeuw steeds meer is verworden tot versterker van de ideologie van het kapitalisme. Voor velen biedt het internet een valse werkelijkheid, een schijnvrijheid, juist omdat het inmiddels is opgenomen in de alledaagse werkelijkheid van het systeem. Daarmee is de droom van de jaren negentig generatie - een vrij onafhankelijk internet - wat mij betreft verder dan ooit. Daar zouden we ons zorgen over moeten maken in plaats te bakkeleien over definities van kunst en popcultuur. Dat onderscheid was relevant in de tijd dat de elite de last van het veranderen van de wereld op de schouder nam en daartoe werd aangezet en uitgedaagd door cultuurgoederen die ze lieten dat de wereld anders kon zijn dan ie was (het sublieme). Inmiddels is alles pop, want bedoeld als tijdelijk levenselixer en versterker van de status quo. 

groet,

theo



Op 31 jan 2010, om 14:36 heeft Patrice Riemens het volgende geschreven:


Dag Josephine, nl-nettimers,
Maar veel interessanter is om de opmerkingen van Theo Ploeg over de iPad erbij betrekken. Theo merkt terecht op dat dit nieuwe apple-product niet zozeer geheel nutteloos is (zoals in de hilarische blog post die Patrice had doorgestuurd), maar dat het een product is voor een andere doelgroep, 
Niet de tinkerers, de web-ontwerpers, niet de activisten, niet de
zelf-publicerende kunstenaars of al die andere groepen die zo gretig
hebben bijgedragen aan de netwerk-cultuur, maar de doorsnee consument die 
redelijk passief toegang tot de informatie-stromen wil hebben.

Wat dit soort apparaten doen is een filosofie die eigenlijk heel erg
'oude' media is, p[professioneel geproduceerde en gefilterde content,
packagen als kant en klare behapbare brokken voor de media-consument,
waarbij internet nauwelijks meer is dan een distributie-medium dat het mogelijk maakt deze on-demand op te vragen i.p.v. in een vooraf gedicteerd 
uitzendschema.




Grappig is dat deze discussie heel erg paralel loopt (nmbm) met wat
Jaromil zeer onlangs op de engelstalige nettime lijst schreef
(philantropic monopolies) waarin hij Ubuntu/Canonical binnen de free/ open source software movement beschuldigt van wat ik 'Eucalyptus' gedrag noem 
(*).

Maar het rare is dan dat de rollen omgedraaid lijken: het zijn de
progressieven die de massificatie betreuren en het daarmee gepaard gaan 
verlies aan potentiele autonomie en zegenschap.

Cheerio, patrizio en Diiiinooos!

(*) 'n eucalyptus zuigt alle resources in zijn omgeving op, er groeit
niets onder, maar het staat hoog en machtig, je kunt er niet om heen want it's the only show in town (en daarbij doet het 't vaak ook niet eens zo slecht). Om me heen zie ik vele "eucalyptus people, eucalyptus events, en 
eucalyptus institutions". U wellicht ook?
;-)


______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).


OOR | GONZO (CIRCUS) | SOCIALBETA | IAM |
theos blog @ www.theoploeg.net
--
theo ploeg
p.o.box 313
2000 AH Haarlem
The Netherlands
++31(0)6 24994955
--

"Wissen tut Weh, Gott nicht" Blumfeld (1992)
"En voorts zijn wij van mening dat er einde moet komen aan de bio- industrie" Marianne Thieme (PvdD) 











______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).