Vrije Academie - Den Haag on Tue, 27 Mar 2007 12:11:35 +0200 (CEST)


[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]

[Nettime-nl] ISLAMITISCHE KUNST- EN CULTUURGESCHIEDENIS


ISLAMITISCHE KUNST- EN CULTUURGESCHIEDENIS 
Een inleiding

4, 11, 18 en 25 april 2007
4 bijeenkomsten op woensdagochtend, 10.00-12.30 uur

________________________________

De Islam heeft tegenwoordig een bedroevend slecht imago in het Westen. Dat is niet alleen voor moslims, maar ook voor westerlingen een triest feit. De Islam kan namelijk voor westerse niet-moslims een bron van inspiratie zijn waar we ons momenteel, angstig en bevooroordeeld, voor af lijken te sluiten. 'Islam' betekent eenvoudig 'overgave' en niet 'onderwerping', zoals veel westerse schrijvers ons willen doen geloven. De Islam predikt overgave aan een alomvattende en ons begrip te boven gaande goddelijke aanwezigheid die zich 'in de tekenen van de natuur' en in een drieëntwintig jaren durend gesprek met de profeet Mohammed heeft geopenbaard. Die overgave heeft miljoenen moslims eeuwen lang overal ter wereld geïnspireerd om vreemdelingen te respecteren, naar een rechtvaardige samenleving te streven, te beseffen dat God altijd en overal aanwezig is en om tot een authentieke waardering van schoonheid en kennis te komen. Voor veel individuen betekende dat een 'heilige oorlog', een spirituele term die duidde op de innerlijke strijd die je moest voeren om je van je eigen hatelijke gevoelens en gedachten te bevrijden. De term 'heilige oorlog' kwam dicht in de buurt van de betekenis van de christelijke 'donkere nacht van de ziel' en stond mijlen ver af van de gewelddadige en bloeddorstige betekenissen die een kleine groep extremisten er tegenwoordig aan geeft.
Wie zich in islamitische kunst verdiept, ontdekt een wereld van schoonheid en mysterie die zijn weerga niet kent. De islamitische kunst nam in de eerste eeuwen van haar bestaan gretig elementen in zich op van vroegchristelijke, byzantijnse, grieks-romeinse en Perzische oorsprong om ze te transformeren tot een unieke en eigen stijl met universele aspiraties. Alleen al een kennismaking hiermee kan je op heel andere gedachten brengen over kunst en architectuur. Om een voorbeeld te geven. De christelijke en klassieke kunst werkte met helder gedefinieerde ruimtes en nauw omschreven focuspunten. De islamitische architectuur in zuid Spanje werkte daarentegen juist zoveel mogelijk grenzen en hoeken weg, met behulp van in elkaar grijpende ritmische patronen, opdat er een illusie ontstaat van een vloeiende, grenzeloze en mysterieuze ruimte. Geheel in lijn met de 'voorstelling' die men van Allah had. Aan de andere kant van de wereld inspireerde de Chinese landschapsschilderkunst moslims om hun eigen liefde voor de natuur in schilderingen tot uiting te brengen. Islamitische landschappen lieten op hun beurt Italianen kennis maken met het in Europa onbekende genre van de landschapsschilderkunst. Barokke en romantische schilders in Europa werden beïnvloed door de spiraliserende en zigzagcomposities van islamitische kunst. Ook verschillende avant-gardekunstenaars zochten hun inspiratie in islamitische kunst.
In deze cursus zullen we afwisselend aandacht besteden aan islamitische kunstuitingen, hun invloed, alsook aan de achterliggende cultuur op een bepaald moment en op een bepaalde plek. Daarin zullen ook religie, filosofie, politiek en andere aspecten van de cultuur besproken worden, zowel van vroeger als van nu. We zullen opvallende verschillen tegenkomen met de westerse cultuur, maar ook frappante en onverwachte overeenkomsten. Zoals elke grote cultuur, heeft de islamitische cultuur een enorme diepgang en schoonheid, die ook niet-moslims overal ter wereld kan raken en inspireren.

(Charlotte Huygens is kunsthistoricus en conservator Islamitisch cultuurgebied van het Wereldmuseum te Rotterdam)

4 april
Charlotte Huygens
Een inleidend college over kunst in de islamitische wereld. De totstandkoming van de klassieke islamitische canon en de wisselwerking tussen kunst, religie en cultuur in breder verband. Wat biedt de islam aan artistieke inspiratie?

11 april
Charlotte Huygens
De invloed van de klassieke islamitische canon op de ontwikkeling van de eigentijdse kunst. Duiding en plaatsing van eigentijdse kunst in de gevarieerde cultuurgeschiedenis van de moderne islamitische wereld. 

18 april
Vincent Botella
Islamitische filosofie en mystiek en hun invloed op de islamitische kunst en architectuur.

25 april
Vincent Botella
De invloed van islamitische kunst en denken op kunst en denken in de westerse cultuur. 

  

 

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).